Από το Δεκέμβριο του 2008 έχει ψηφιστει (μπορείτε να το δείτε εδώ) η Επιχείρηση Αταλάντα (Operation Atalanta) που είναι πιο γνωστή ως EU-NAVFOR ATALANTA (EuropeanUnion Naval Force, δηλαδή, Ναυτική Δύναμη Ευρωπαϊκής Ένωσης) στη Σομαλία. Η EU NAVFOR σε συνεργασία με το Υπουργείο Μεταφορών και Ναυτικής Διοίκησης των ΗΠΑ είχαν εκδώσει ένα μικρό δισέλιδο οδηγό προς τους ναυτικούς που πλέουν στα νερά του Κόλπου του Άντεν και της Σομαλίας.και αυτό θα δούμε στο παρόν άρθρο.
Προτού προχωρήσουμε στο εν λόγω εγχειρίδιο επιβίωσης αξίζει να αναφέρουμε ότι και η Ελλάδα έχει συμμετάσχει σε περιπολίες κατά της πειρατείας με τα παρακάτω πλοία μέχρι σήμερα.
Φρεγάτα «ΣΑΛΑΜΙΣ» (F-455)
Φρεγάτα «ΨΑΡΑ V» (F-454)
Φρεγάτα «ΕΛΛΗ» (F-450)
Φρεγάτα «ΑΝΔΡΙΑΣ ΙΙΙ» (F-459)
Και τώρα ας προχωρήσουμε στο δισέλιδο αυτό φυλλάδιο που έχει κάποιες πολύ σύντομες παραγράφους που θα περιγράψουμε περιληπτικά εδώ.
Η Πειρατεία είναι δουλειά
Για τους πειρατές αυτής της περιοχής η πειρατεία έχει γίνει δουλειά και τη γνωρίζουν πολύ καλά. Το έγγραφο μας λέει πως οι Σομαλοί πειρατές γνωρίζουν ότι σωματικές βλάβες στο πλήρωμα του πλοίου θα επηρεάσουν αρνητικά τις διαπραγματεύσεις για μία καλή τιμή και έτσι προσπαθούν να μην ασκούν υπερβολική βία.
Επίσης, μας αναφέρει ότι τις περισσότερες φορές οι πειρατές θα κλέψουν οποιοδήποτε αντικείμενο αξίας βρουν στο πλοίο και το πλήρωμα πρέπει να είναι προετοιμασμένο ότι αυτό μπορεί να περιλαμβάνει και προσωπικά του αντικείμενα.
Τέλος, παρότι μπορεί να είναι μία μεγάλη περίοδος ομηρίας σπάνια παρατηρούνται βίαιες επιθέσεις στο πλήρωμα γιατί κάτι τέτοιο θα τους δημιουργήσει πρόβλημα στις διαπραγματεύσεις.
Κρατήστε τη ψυχραιμία σας
Όπως διαβάζουμε, οι πειρατές συχνά κάνουν χρήση όπλων για εκφοβισμό αλλά σπάνια για να βλάψουν το πλήρωμα.
Συνήθως φοβούνται ότι το Πολεμικό Ναυτικό θα τους εντοπίσει και προσπαθούν το συντομότερο δυνατό να επανδρώσουν ισχυρά το πλοίο που κατέλαβαν και να δείξουν με όπλα ότι βρίσκονται σε θέση ισχύος.
Λόγω της έντασης είναι σημαντικό να υπάρχει ψυχραιμία, συνεργασία και το πλήρωμα του πλοίου να προσπαθεί να μην αυξάνει την ήδη υπάρχουσα ένταση διότι κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει γρήγορα σε τραυματισμούς ή βίαια περιστατικά.
Αποδοχή
Το πλήρωμα του πλοίου πρέπει ψυχολογικά να αποδεχθεί ότι θα βρίσκεται σε κατάσταση ομηρίας για, πολύ πιθανόν, μεγάλη διάρκεια καθώς κατά μέσο όρο ένα περιστατικό πειρατείας στη Σομαλία έχει διάρκεια 6 με 12 εβδομάδες που μπορεί να είναι πολύ περισσότερο αν δεν πάνε καλά οι διαπραγματεύσεις. Το φυλλάδιο δίνει ιδιαίτερη προσοχή σε τρία πράγματα:
Γνωστοποίησε στους πειρατές ότι δεν έχετε σκοπό να προκαλέσετε κάποιο πρόβλημα στα σχέδια τους.
Βελτίωσε τις συνθήκες διαβίωσης.
Σε πολλές περιπτώσεις θα υπάρχουν πάνω από 50 πειρατές στο πλοίο και θα πρέπει να συνεργαστείτε για καλές συνθήκες διαβίωσης όλων όσων βρίσκονται στο πλοίο.
Δημιούργησε μία ρουτίνα, σωματικής και ψυχικής άσκησης.Αυτό θα βοηθήσει να περάσει η κατάσταση ομηρίας πιο ομαλά και παραγωγικά.
Συνεργασία όποτε είναι εφικτό
Συχνά οι πειρατές χρησιμοποιούν απειλές βίας προς το πλήρωμα, απαιτούν να βγουν φωτογραφίες με τους ομήρους, εκτελούν εικονικές εκτελέσεις, κ.α. ως μέρος των διαπραγματεύσεων τους. Η συνεργασία είναι πολύ σημαντική διότι εύκολα μπορεί να γίνει πραγματική χρήση βίας.
Επίσης, είναι σημαντικό το πλήρωμα να έχει θετική διάθεση και να αστειεύεται με τους πειρατές αν αυτό είναι δυνατό. Οι πιθανότητες να βλάψουν κάποιον που συμπαθούν είναι πολύ μικρότερες από κάποιον που δε συνεργάζεται μαζί τους.
Να είσαι προετοιμασμένος
Όπως διαβάζουμε, αν κάποιος έχει σκοπό να ταξιδέψει μέσα από αυτή τη περιοχή είναι πολύ καλό προτού φύγει να επικοινωνήσει με συγγενείς, οικογένεια και φίλους για τους κινδύνους και τα πιθανά σενάρια πειρατείας.
Αυτό θα προκαλέσει σίγουρα μία σύντομη ανησυχία αλλά όπως μας αναφέρει το έγγραφο, συχνά οι πειρατές αναγκάζουν το πλήρωμα να τηλεφωνεί στην οικογένεια, συγγενείς ή φίλους του και να λέει πως τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα από ότι πραγματικά είναι για να πιέσουν τη πλοιοκτήτρια εταιρία στις διαπραγματεύσεις.
Θα είναι πιο εύκολο για αυτούς να το αντιμετωπίσουν αν είναι ήδη ενημερωμένοι για αυτό το πιθανό σενάριο.
Απέφυγε τη χρήση ναρκωτικών
Οι Σομαλοί κάνουν μεγάλη χρήση «κχατ», ενός φυτού με επίδραση παρόμοια με τις αμφεταμίνες. Όταν βρίσκονται υπό την επήρεια του μπορεί να γίνουν πολύ επικίνδυνοι και βίαιοι.
Έτσι είναι καλό να αποφεύγονται οι επαφές με τους πειρατές που μόλις έκαναν χρήση ναρκωτικών. Μερικές φορές οι πειρατές θα προσφέρουν «κχατ» και στο πλήρωμα, για την αποφυγή βίαιων περιστατικών, καυγάδων, κτλ. είναι πολύ σημαντικό να αποφεύγεται η χρήση.
Επίσης, το ναρκωτικό αυτό προκαλεί στερητικό σύνδρομο και είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο πρέπει να αποφεύγεται η χρήση του. Λόγω του στερητικού συνδρόμου τα άτομα μπορεί να γίνουν πολύ βίαια και να προκληθούν τραυματισμοί ή περιττή βία σε μία κατάσταση που ήδη υπάρχει ένταση.
Μην παρεμβαίνεις
Αρκετές φορές οι πειρατές τσακώνονται μεταξύ τους από φόβους που έχουν για εισβολή από άλλες ομάδες πειρατών, πολεμικά πλοία, τη πορεία των διαπραγματεύσεων, αποτέλεσμα της χρήσης ναρκωτικών ουσιών, κ.α.
Ποτέ δε θα πρέπει το πλήρωμα να εμπλακεί με τους πειρατές όταν υπάρχει κάποια εσωτερική διαμάχη διότι και πάλι μπορεί να οδηγήσει σε χρήση βίας που θα μπορούσε να αποφευχθεί. Αν είναι δυνατό είναι καλό το πλήρωμα να μη βρίσκεται κοντά στους πειρατές όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο.
Να έχεις υπομονή
Αν και είναι αυτονόητο, το φυλλάδιο γράφει πως η υπομονή είναι από τις πιο σημαντικές αρετές σε αυτή τη κατάσταση, ιδιαίτερα όσο πλησιάζει η περίοδος της πληρωμής καθώς οι πειρατές θα γίνονται όλο και πιο νευρικοί και ανήσυχοι για το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων.
Εκείνη τη περίοδο είναι καλύτερα να αποφεύγετε την επαφή μαζί τους και να κρατάτε την ίδια καθημερινή ρουτίνα σας ώστε να μην τραβάτε τη προσοχή τους. Επιπρόσθετα, το έγγραφο μας ενημερώνει ότι συνήθως οι πειρατές απελευθερώνουν το πλοίο και το πλήρωμα μερικές ημέρες μετά τη πληρωμή, οπότε το πλήρωμα πρέπει ψυχολογικά να είναι προετοιμασμένο για μερικές ακόμα ημέρες κράτησης.
Λάβε μέρος στην απενημέρωση μετά το περιστατικό
Όπως αυτό το έγγραφο, οι περιπολίες στη περιοχή, τα προφίλ των πειρατών, κτλ., όλα προέρχονται από στοιχεία που έχουν συλλεχθεί χάρη στη συνεργασία πληρωμάτων που βρέθηκαν σε καταστάσεις πειρατείες.
Ώστε να συνεχιστεί αλλά και να βελτιωθεί αυτό είναι πολύ χρήσιμο όσοι έχουν τέτοιες εμπειρίες να συμμετάσχουν στην απενημέρωση του γεγονότος με τις αρχές με όσες περισσότερες πληροφορίες γνωρίζουν.
Για παράδειγμα, τι έκαναν καθημερινά οι πειρατές, τι όπλα είχαν, πόσοι ήταν, πως ήταν η συμπεριφορά τους, κτλ. Τέτοιες πληροφορίες μπορούν να βοηθήσουν ή ακόμα και να σώσουν πολλές ζωές ναυτικών στη περιοχή του Κόλπου του Άντεν και της Σομαλίας.
Ζήτησε βοήθεια
Αυτή η εμπειρία μπορεί να έχει προκαλέσει κάποιο ψυχολογικό πρόβλημα και γι’αυτό τα άτομα που έζησαν ένα τέτοιο περιστατικό πρέπει να θυμούνται ότι αν στη συνέχεια τους γίνονται παρατηρήσεις για τη συμπεριφορά τους δε θα πρέπει να το παίρνουν αρνητικά αλλά να ζητήσουν ψυχολογική βοήθεια καθώς μπορεί να έχει αλλάξει πραγματικά η συμπεριφορά τους και να μην το αντιλαμβάνονται.
Επίσης, αν προσφερθεί ψυχολογική βοήθεια είναι πολύ καλό να την αποδεχθεί όποιος έχει μία τέτοια εμπειρία γιατί σίγουρα θα τον βοηθήσει να την αντιμετωπίσει καλύτερα.